Metoda Krakowska
Metoda Krakowska jest systemową terapią funkcji poznawczych skierowaną do dzieci z różnymi zaburzeniami rozwojowymi oraz genetycznymi. Powstała dzięki wieloletniej pracy terapeutyczno - badawczej zespołu związanego z Katedrą Logopedii na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie oraz Zespołu Diagnozy i Terapii Języka (obecnie Zespołu Wczesnego Wspomagania w Ośrodku dla Dzieci Niesłyszących).
Podłożem teoretycznych rozważań badawczych są językoznawcze teorie profesor Marii Zarębiny, natomiast podstawy teoretyczne Metody Krakowskiej zostały ukształtowane pod wpływem myśli filozofii humanistycznej oraz tez językoznawstwa humanistycznego sformułowanych przez profesora Władysława Miodunkę.
Podstawowym założeniem metody jest stymulacja rozwoju poznawczego dziecka oraz budowanie systemu językowego, który umożliwia nie tylko komunikację, opisywanie i wyjaśnianie świata, ale także budowanie własnej tożsamości.
Metoda Krakowska jest nie tylko nauką mowy i czytania, ale także pozwala na osiąganie kolejnych etapów w rozwoju wszystkich funkcji poznawczych.
„Dla terapeutów najważniejszy jest fakt, że przed narodzeniem mózg jest już ukształtowany w takim stopniu, że rolę decydującą o tym, w jaki sposób neurony będą się różnicować, tworzyć sieć dendrytów, formować połączenia synaptyczne zaczynają pełnić czynniki środowiskowe. Większość zmian, zachodzących w mózgu dziecka aż do wieku dojrzewania, determinowana jest przez jego osobiste doświadczenia, a nie przez jego geny. Prowadzona stymulacja opiera się na mechanizmach neuroplastyczności mózgu czyli zmianie reprezentacji korowych w wyniku organizowanych podczas terapii doświadczeń”1.
Terapia neurobiologiczna Metody Krakowskiej stymuluje wszystkie funkcje poznawcze, naśladując etapy ich kształtowania się obserwowane u dzieci bez trudności rozwojowych.
Podstawą prowadzonej terapii wszystkich dzieci jest nauka czytania metodą symultaniczno-sekwencyjną, której towarzyszą specjalnie opracowane ćwiczenia ogólnorozwojowe.
Nauka czytania opiera się na:
- wynikach badań neuropsychologicznych, dotyczących powiązań intermodalnych, budowanych podczas przetwarzania bodźców słuchowych i wzrokowych;
- badaniach neuropsychologicznych potwierdzających, iż sylaba a nie fonem jest najmniejszą jednostką percepcyjną;
- założeniu, że percepcja słuchowa ma zasadnicze znaczenie dla budowania systemu językowego dziecka;
- wiedzy na temat funkcji symultanicznych (prawopółkulowych) i sekwencyjnych (lewopółkulowych) oraz kształtowania się struktur umożliwiających przesyłanie informacji między półkulami mózgu (spoidło wielkie, istmus);
- powtórzeniu sekwencji rozwoju mowy dziecka (od samogłosek, sylab, przez wyrażenia dźwiękonaśladowcze, do wyrazów i zdań);
- naśladowaniu 3 etapów nabywania systemu językowego: POWTARZANIA, ROZUMIENIA, NAZYWANIA (samodzielnego czytania)
- konstruowaniu dla potrzeb terapii podstawowych schematów składniowych i minimalizacji systemów języka
- pobudzaniu „zwierciadlanych neuronów” (mirror neurons, Spiegelneurone).
mgr Nina Kolasa - pedagog-logopeda
1 http://www.szkolakrakowska.pl/, dostęp z dn. 01.07.2015.
Bibliografia:
1. http://www.szkolakrakowska.pl/
2. http://www.centrummetodykrakowskiej.pl/forum/
3. Cieszyńska J., Korendo M., Wczesna interwencja terapwutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6 roku życia, Kraków2007.